جاذبه های دشت بزرگ

دوستدار میراث فرهنگی و گردشگری روستای تاریخی دشت بزرگ گفت: بناهای قدیمی، قنات و حفره‌های آب‌های زیرزمینی، درختان توت و انجیر، زیارت‌گاه‌های متعدد و معماری‌های زیبا و منحصر به فرد همه و همه مجموعه‌ای از اماکن زیبا را برای گردشگران در این منطقه فراهم کرده است.

هرمز سهیلی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)‌ ـ منطقه خوزستان ـ در خصوص موقعیت جغرافیایی و بناهای تاریخی این منطقه اظهار کرد:‌ روستای تاریخی دشت بزرگ که از روستاهای باستانی خوزستان به شمار می‌رود در 17 کیلومتری شهرستان شوشتر و 27 کیلومتری شهرستان گتوند واقع شده است.

وی افزود: بزرگان و ریش ‌سفیدان روستا در مورد قدمت آن عقیده دارند که برای ساخت شهرستان شوشتر از گچ حاصله از کوه‌های این روستا استفاده شده است.

دوستدار میراث فرهنگی دشت بزرگ ادامه داد: وجود آثار باستانی دوره ساسانی در این روستا به خصوص بند بهمن بر روی آب شور و آسیاب‌های قدیمی آبی از جمله آسیابی که بر اثر فرسایش و سیل سال 58 از زیر تپه‌ای قدیمی از خاک در آمده و قبرستان‌های متعدد در فواصل مختف در اطراف روستانشینان از دیرینگی و قدمت تاریخی دشت بزرگ نشان دارد.

وی خاطرنشان کرد: استاد احمد اقتداری در کتاب دیار شهریاران در وجه تسمیه این روستا می‌گوید: دشت بزرگ نام آبادی نسبتاً بزرگی است که در منتهی علیه منطقه  عقیلی در نزدیکی رودخانه‌ای که از کوهستان به طرف رود کارون جاری است قرار دارد. در کتاب جغرافیای ایران جلد ششم نیز آمده است که دشت بزرگ دهی است از دهستان عقیلی بخش شوشتر که بیش از 1100 سکنه دارد.

سهیلی بیان کرد: این تعداد در آن زمان نشان از یک روستای با عظمت دارد. مکان اولیه دشت بزرگ در نزدیکی تنگ عقیلی بوده که آثار زیادی از دوره‌های هخامنشی و ساسانی در این مکان وجود دارد. همچنین آثاری در این مکان وجود دارند که بر اثر بی‌توجهی و حفاری غیرمجاز رو به نابودی است. به همین دلیل به توجه مسؤولان میراث فرهنگی استان و کشور نیاز دارد.

وی اظهار کرد: این روستا در مختصات جغرافیایی 48 و 55 درجه طول شرقی و 32 و 07 درجه عرض شمالی در ارتفاع 70 متر از سطح دریا واقع است.

این دوستدار میراث فرهنگی دشت بزرگ گفت: دشت بزرگ کهن و تاریخی که یادگار تمدن‌های ایلامی، هخامنشی و ساسانی است ‌میراث آن دوران را در سینه خود به یادگار دارد. این روستا دارای پتانسیل، استعداد و توان بالقوه فراوان در زمینه میراث فرهنگی است و این مهم باعث شده تا این دیار بارها مورد تجاوز و حفاری‌های غیرمجاز سارقان میراث فرهنگی قرار گیرد. قلعه باباکوهی بر اثر پیشروی رودخانه کارون به صورت کامل تخریب شده است.

وی در خصوص جاذبه‌های تاریخی و گردشگری دشت بزرگ گفت: ‌بند بهمن، متعلق به دوره ساسانی، آسیاب‌های آبی متعدد، محوطه‌های باستانی ده‌گپ و چگاشهری، معماری زیبای دشت بزرگ متعلق به دوران صفویه و قاجاریه و پهلوی، سازه‌های آب منحصر به فرد همچون آباره ‌گچ و سنگی، تنگ بسیار زیبای عقیلی که با زیبایی‌های کم‌نظیر در کنار رودخانه کارون و پل‌های قدیمی پل‌چک قرار دارد، دخمه‌ها (استودان)، اشکفت بسیار زیبا و چشمه‌های آب معدنی توت و انجیر که اطرف آن درختان توت و انجیر به چشم می‌خورد از جمله جذابه‌های گردشگری این روستای تاریخی است.

سهیلی اضافه کرد: آبشار نمک آبی دشت بزرگ، قنات و حفره‌های آب‌های زیرزمینی واقع در شمال دشت بزرگ (کری) همه و همه در دشتی زیبا میان رودخانه‌های کارون زیبایی خاصی را خلق کرده است. این طبیعت بقایای روستای قدیمی شیوند می‌باشد که در آن آب انار قدیمی به چشم می‌خورد. این شهر در گذشته دارای دروازه و بارو بوده است.

وی در ادامه به اعتقادات و باورهای مذهبی مردمان روستای دشت بزرگ نیز اشاره کرد و گفت:‌ اعتقادات و باورهای مذهبی ریشه عمیق در میان دشت بزرگی‌ها دارد به گونه‌ای که از صدها سال پیش در جای جای این دیار قدمگاه‌ها و زیارت‌گاه‌های متعددی توسط خیرین احداث و بنا گردیده است که در این بین می‌توان به زیارت‌گاه‌های حضرت علی (ع)‌، حضرت عباس (ع)‌، شاه‌ چراغ و امام رضا (ع) اشاره کرد.

این دوستدار میراث فرهنگی و گردشگری ادامه داد: وجود 2 مسجد بزرگ و با عظمت با قدمت دیرینه که به دوره صفویه و یا قبل از آن بر‌می‌گردد با عنوان مسجد امام حسین‌ (علیه‌السلام) و مسجد جامع دشت بزرگ دلیل محکم دیگری بر اثابت تدین مردم این دیار است.

وی خاطرنشان کرد: دشت بزرگ علاوه بر اهدای 76 شهید والامقام و جانباز، آزادگان و ایثارگران به انقلاب اسلامی 2 شهید والامقام جاویدالاثر را در دامان خود دارد و یادمان این شهیدان بزرگوار زیارت‌گاه دوستداران و عاشقان اسلام،‌ اهل بیت و نظام مقدس جمهوری است.

سهیلی عنوان کرد: یکی از نکات جالب توجه این است که دشت بزرگ تنها روستایی است که همزمان از موهبت‌هایی چون رودخانه کارون، رودخانه شور و رودخانه فصلی تلخاب و رودخانه فصلی نمک برخوردار است و معادنی همچون نمک، گچ، سنگ، شن و ماسه و بیشه‌زارهای طبیعی با چشم‌‌اندازهای زیبا دارد.

وی خاطرنشان کرد: طی سال‌های اخیر با هماهنگی مدیر کل میراث فرهنگی و با همکاری افراد خیر فعالیت‌های قابل توجهی در حوزه حفظ و احیا و زیباسازی اماکن تاریخی و باستانی روستای دشت بزرگ در خصوص محوطه تاریخی گردشگری بند بهمن انجام شد ولی به دلیل وجود برخی آسیب‌ها و تهدیدات این اقدام ناکام ماند که نیاز به حمایت جدی مسؤولان سیاسی و انتظامی منطقه، شهرستان و استان دارد.

این دوستدار میراث فرهنگی در خصوص بخشی از فعالیت‌های انجمن دوستداران میراث فرهنگی دشت بزرگ گفت: دوستداران میراث فرهنگی روستای کهن دشت بزرگ از توابع شهرستان گتوند به واسطه بذل و عنایت بی‌شائبه مدیر کل میراث فرهنگی خوزستان و همچنین همت و تلاش مسؤولان اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان شوشتر در امر مطالعه و پژوهش و ثبت شش اثر تاریخی گردشگری روستای دشت بزرگ تلاش‌های گسترده‌ای در حوزه احیا، مرمت و زیباسازی محوطه‌های تاریخی دشت بزرگ در برنامه و دست اقدام دارد ولی همچنان نیازمند حمایت جدی مسؤولان هستیم.